Standardy realizacji

1. Zasady ogólne

1.1. Superwizję dla osób posiadających status pracownika socjalnego mogą prowadzić tylko certyfikowani superwizorzy/certyfikowane superwizorki pracy socjalnej. 

1.2. Dla pozostałych pracowniczek/pracowników pomocy społecznej superwizję mogą prowadzić osoby nie posiadające certyfikatu superwizora pracy socjalnej, ale muszą posiadać (1) certyfikat superwizora w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie lub (2) certyfikat superwizora psychoterapii.

1.3. Superwizorka/superwizor nie może prowadzić superwizji na rzecz instytucji, z którą jest związany/związana jakąkolwiek formą zależności zawodowej - poza umowami dotyczącymi prowadzenia superwizji.

1.4. Superwizorka/superwizor nie może prowadzić superwizji z osobami, z którymi łączą ją/go relacje rodzinne, osobiste, biznesowe lub inne zależności, które mogłyby utrudnić bądź uniemożliwić zachowanie bezstronności.

1.5. Superwizorkę/superwizora obowiązuje bezwzględny nakaz zachowania tajemnicy superwizji.

2. Zasady merytoryczne

2.1 W przypadku objęcia superwizją grupy nie korzystającej wcześniej ze wsparcia superwizyjnego superwizorka/superwizor powinna/powinien przeznaczyć część pierwszego spotkania superwizyjnego na przekazanie niezbędnej wiedzy o zakresie wsparcia, formach realizacji, funkcjach superwizji, etapach metodycznego działania, zadaniach superwizora, zasobach i trudnościach pojawiających się podczas sesji. Zadaniem superwizorki/superwizora jest odpowiedzieć na wszelkie wątpliwości uczestniczek/uczestników związane ze wsparciem superwizyjnym.

2.2 Superwizorka/superwizor ma obowiązek zawrzeć grupowy kontrakt z uczestniczkami/uczestnikami superwizji, zgodnie z przedstawionym przez PTSPS wzorem. Kontrakt ten powinien zostać omówiony na pierwszym spotkaniu z grupą superwizyjną i podpisany przez superwizorkę/superwizora i wszystkie osoby uczestniczące. Treść kontraktu wraz z podpisem superwizora będzie udostępniona wszystkim uczestnikom superwizji w formie online. 

2.3 Proces superwizji jest objęty ewaluacją, której celem jest badanie efektywności superwizji. Wyniki badania i wnioski zostaną udostępnione superwizorce/superwizorowi niezwłocznie po ich opracowaniu.

3. Organizacja

3.1 Na każdej sesji superwizyjnej uczestniczki/uczestnicy powinni podpisać się na liście obecności. Listę podpisuje również superwizorka/superwizor. 

3.2 Czas trwania sesji superwizyjnej zależy od umowy z grupą/organizatorem, jednak przyjmujemy 5h jako optymalne (przy tym nie stosujemy pojęcia godzin dydaktycznych). Możliwe jest przeznaczenie maksymalnie 30 minut na przerwy. W przypadku skrócenia sesji superwizyjnej należy ten fakt odnotować na liście obecności.

3.3 Superwizja prowadzona jest w formie grupowej. Minimalna liczba osób w grupie wynosi 5, natomiast liczebność grupy nie powinna przekraczać 15 osób.

3.4 Superwizja prowadzona jest w miejscu wskazanym przez partnera/zamawiającego (zazwyczaj JOPS). Partner jest odpowiedzialny za zapewnienie optymalnych warunków do prowadzenia superwizji.  

3.5 Jeżeli warunki nie są odpowiednie - superwizorka/superwizor powinna/powinien niezwłocznie powiadomić o tym koordynatora superwizji.

3.6. Superwizja nie może być prowadzona w formie online. 

3.7. Jeżeli kontrakt zakłada grupową formę superwizji, niedopuszczalne jest wykorzystywanie części czasu na ewentualne superwizje indywidualne. Zalecamy daleko idącą ostrożność w kwestii podejmowania równoległej indywidualnej pracy superwizyjnej z uczestnikami superwizji grupowej ze względu na oczywiste ryzyko zaburzenia procesu grupowego.

3.8. Superwizorka/superwizor o wszystkich okolicznościach/sytuacjach nietypowych, wykraczających poza ustalenia z grupą lub budzących wątpliwości, a które mogą stwarzać ryzyko dla dalszej realizacji  projektu, powinna/powinien poinformować koordynatorkę superwizji.

4. Bezpieczeństwo danych

4.1 Obowiązkiem superwizorki/superwizora jest zapewnienie bezpieczeństwa danych osobowych, które pozyskuje w trakcie realizowania superwizji. Wszystkie dokumenty, które zawierają dane osobowe należy traktować jako ściśle poufne. Dokumenty te (jak kontrakt superwizyjny, lista obecności) należy zeskanować, skan w formie PDF umieścić w osobistym folderze udostępnionym przez PTSPS. Oryginał dokumentu (papierowy) należy zabezpieczyć do czasu przekazania go organizatorom, natomiast skan (po wysłaniu na dysk PTSPS) usunąć trwale ze wszystkich osobistych urządzeń. 

Standard etyczny

Standard obowiązuje wszystkie osoby podejmujące się superwizji – zarówno będące superwizorkami/superwizorami certyfikowanymi jak i te nie posiadające certyfikatu. Standard etyczny odnosi się wyłącznie do działań zawodowych związanych z superwizją dla pracowników pomocy społecznej.

Superwizorka/superwizor powinna/powinien kierować się najlepiej pojętym interesem odbiorcy superwizji. Odbiorcami superwizji są zarówno uczestniczki/uczestnicy superwizji - pracowniczki/pracownicy pomocy społecznej, jak i (pośrednio) ich klientki/klienci (osoby, rodziny, grupy i społeczności korzystające z pomocy społecznej).

W sytuacji wystąpienia konfliktu interesów pomiędzy superwizantką/superwizantem i jego klientką/klientem zadaniem superwizorki/superwizora jest zabezpieczenie interesów klientki/klienta w relacji z superwizantką/superwizantem w powołaniu na obowiązujące prawo oraz metodykę pracy socjalnej.

1. Zakaz dyskryminacji

1.1 Superwizorce/superwizorowi nie wolno dyskryminować uczestniczek/uczestników superwizji z powodu ich postaw, wartości, wyznawanej religii czy światopoglądu. Zakaz dyskryminacji odnosi się również do cech osobistych: płci, pochodzenia etnicznego, narodowości, tożsamości płciowej, ekspresji płciowej, orientacji seksualnej, niepełnosprawności, wykształcenia, języka, statusu społeczno-ekonomicznego, wieku, tożsamości rasowej. 

1.2 Superwizorka/superwizor nie powinna/powinien używać deprecjonującego języka wobec uczestniczek/uczestników superwizji, jak również w odniesieniu do klientek/klientów pomocy społecznej. Superwizorka/superwizor powinna/powinien używać precyzyjnego, profesjonalnego i pełnego szacunku języka wobec uczestniczek/uczestników i klientek/klientów, szczególną uwagę zwracając, by nie podtrzymywać i nie powielać szkodliwych społecznie stereotypów.

1.3 Zakazane są wszelkie formy nękania lub prześladowania uczestniczek/uczestników superwizji. Do takich czynów należy: komentowanie ośmieszające osobę ze względu na cechy wyglądu, oraz cechy które mają związek z typami dyskryminacji wymienionymi powyżej (ubiór, cechy wypowiedzi, praktyki związane z wyznaniem, tożsamością płciową, rasą), epitety, uwagi, żarty oraz insynuacje odnoszące się w sposób pejoratywny do cech tożsamościowych, traktowanie protekcjonalne, podważanie kompetencji ze względu na cechy tożsamościowe.

2. Tajemnica superwizji

2.1 Superwizorka/superwizor jest zobowiązana/y do bezwzględnego zachowania tajemnicy zawodowej. Zasada ta dotyczy wszystkich informacji, w posiadanie których superwizorka/superwizor wchodzi w ramach prowadzenia superwizji.

2.2 Jeżeli zachodzą prawne okoliczności ograniczające zachowanie tajemnicy zawodowej superwizorka/superwizor powinna/powinien poinformować o fakcie naruszenia lub zamiarze naruszenia zasady poufności wszystkie osoby, których naruszenie dotyczy.

2.3 Zakazane jest dokonywanie zapisów audio/video sesji superwizyjnych oraz publikowanie w jakiejkolwiek formie (w szczególności w mediach społecznościowych) zapisu przebiegu sesji superwizji, dialogów, wypowiedzi uczestniczek/uczestników lub klientek/klientów.

2.4 Superwizorka/superwizor omawiająca/omawiający swoją pracę na superwizji własnej ma obowiązek chronić anonimowość osób uczestniczących w omawianej superwizji. 

3. Dobrowolność uczestnictwa

3.1 Superwizorka/superwizor podejmując się pracy z uczestniczkami/uczestnikami superwizji powinna/powinien wziąć pod uwagę, że dobrowolność uczestnictwa jest fundamentalną zasadą w superwizji. Zasada ta oznacza zarówno dobrowolną, świadomą zgodę osób uczestniczących na uczestnictwo w superwizji, jak też dobrowolność w kwestii sposobu uczestniczenia - udziału w aktywnościach, wypowiedzi, etc. Z zasady dobrowolności wynika też prawo uczestniczki/uczestnika do zrezygnowania z udziału w superwizji w każdym momencie - w takim wypadku superwizorka/superwizor nie powinien/powinna utrudniać tej decyzji a jej/jego zadaniem jest ochronić osobę rezygnującą przed ewentualną presją innych uczestniczek/uczestników.

4. Relacje z uczestniczkami/uczestnikami superwizji

4.1 Superwizorce/superwizorowi nie wolno wchodzić w relacje osobiste, towarzyskie, seksualne, zawodowe, biznesowe z uczestniczkami/uczestnikami superwizji.

4.2 Zakazane jest podejmowanie się równoległej pracy z uczestniczkami/uczestnikami superwizji przez superwizorkę/superwizora w ramach innej jej/jego działalności np. psychoterapii, coachingu, poradnictwa, mediacji, etc. Bezwzględny zakaz dotyczy okresu, w którym superwizorka/superwizor i uczestniczka/uczestnik są związani kontraktem superwizyjnym, jednak również po zakończeniu spotkań superwizyjnych podejmowanie się innej pracy z byłymi uczestniczkami/uczestnikami nie jest zalecane i wymaga ostrożności.

4.3 Superwizorka/superwizor nie może angażować się w czynności seksualne, komunikację o charakterze erotycznym (osobistą, lub z wykorzystaniem technologii) ani w kontakty seksualne z obecnymi uczestniczkami/uczestnikami superwizji oraz ich klientkami/klientami, niezależnie od tego, czy taki kontakt jest dobrowolny czy wymuszony.

4.4 Niedopuszczalne jest molestowanie seksualne uczestniczek/uczestników superwizji. Molestowanie seksualne obejmuje propozycje seksualne, nagabywanie na tle seksualnym, prośby o przysługi seksualne oraz inne kontakty werbalne, pisemne, elektroniczne lub fizyczne o charakterze seksualnym. 

4.5 Superwizorka/superwizor nie powinna/powinien nawiązywać kontaktu fizycznego z uczestniczkami/uczestnikami superwizji, jeśli istnieje możliwość, że w wyniku tego kontaktu wyrządzona zostanie im szkoda psychiczna. Jeżeli taki kontakt jest zasadny ze względów merytorycznych superwizorka/superwizor jest odpowiedzialna/odpowiedzialny za wyznaczenie jasnych, odpowiednich i adekwatnych kulturowo granic w tej kwestii.

5. Rozstrzyganie problemów

5.1 W przypadku podejrzenia naruszenia norm etycznych zawartych w niniejszym standardzie, Komisja Etyczna PTSPS rozstrzyga, czy doszło do złamania zasad. Naruszenie norm etycznych wiąże się z konsekwencjami - z zakończeniem współpracy włącznie.